Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Achtergrond: Borstvoeding biedt verschillende voordelen voor moeder en kind op korte en lange termijn. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beveelt exclusieve borstvoeding aan gedurende de eerste zes levensmaanden en nadien als een aanvulling op de voeding tot de leeftijd van twee jaar. In 2016 werd het “Kort in Kraamkliniek” (KIK-project) gelanceerd in ziekenhuisnetwerk Plexus waardoor een verschuiving van de borstvoedingsbegeleiding naar de eerstelijnszorg plaatsvond. De impact van dit veranderde beleid op de lange termijn borstvoedingscijfers in Vlaanderen is niet bekend. Doelstelling: Het doel van deze masterproef was de associatie tussen het KIK-project en de borstvoedingsduur in kaart te brengen in Vlaanderen bij vrouwen met een laag risico zwangerschap, een ongecompliceerde bevalling en een kraamperiode waarbij geen verwikkelingen plaatsvonden bij moeder en kind en deze te vergelijken ten opzichte van een Vlaamse retrospectieve cohort. Methodologie: Dit onderzoek voerde een kwantitatief retrospectieve analyse van twee populaties uit. Borstvoedingscijfers van vrouwen die deelnamen aan het KIK-project werden cross-sectioneel bestudeerd in drie cohorten die op verschillende momenten postpartum werden bevraagd, namelijk na 10 dagen (2016, n= 2044), 3 maanden (2016, n=821) en 1 maand (2018, n=328). Hierbij werd door middel van een Chi-kwadraattoets een vergelijking gemaakt tussen vrouwen die verbleven volgens de normen van het KIK-project en vrouwen met een verlengd verblijf en de voeding die werd gegeven op het moment van bevraging. Daarnaast onderzocht deze studie de impact van het KIK-project door gebruik te maken van data verzameld door Opgroeien regie. De borstvoedingsduur van moeders die bevielen in een ziekenhuis dat deelnam aan het KIK-project (n= 11 965) werd vergeleken met de borstvoedingsduur van vrouwen die bevielen in een ziekenhuis dat niet deelnam (n=169 712) door middel van een Cox regressiemodel. De variabelen leeftijd moeder, pariteit, bevallingswijze, opleidingsniveau moeder, aanwezigheid kansarmoede, geboortejaar en aanwezigheid BFHI-label werden in acht genomen als potentiële effectmodificatoren (interactie) of confounders. Resultaten: Er werd geen associatie gevonden tussen voldoen aan de normen van het KIK-project en het type voeding dat moeders gaven 10 dagen, 1 maand en 3 maanden na de bevalling. Voor moeders die niet in kansarmoede leefden, was de borstvoedingsduur na een bevalling in het KIK-ziekenhuis statistisch significant langer gedurende de eerste zes maanden postpartum ten opzichte van de borstvoedingsduur in de Vlaamse retrospectieve cohort (HR= 0.902, 95%CI [0.880, 0.925], p= .000). Voor moeders die in kansarmoede leefden, was er geen statistisch significant effect van het KIK-project op de borstvoedingsduur (HR= 0.976, 95%CI[0.904, 1.054], p= .539). Conclusie: Het verband tussen het KIK-project en de borstvoedingsduur bleek positief gedurende de eerste 6 maanden bij vrouwen zonder kansarmoede, gecorrigeerd voor pariteit, bevallingswijze, aanwezigheid BFHI-label, geboortejaar en leeftijd van de moeder. Bij vrouwen in kansarmoede leek het verkort kraamverblijf geen effectieve strategie om borstvoedingscijfers te verbeteren. Determinanten voor borstvoedingscontinuatie bij vrouwen in kansarmoede dienen verder onderzocht te worden.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Achtergrond De huidige beschikbare evidentie toont aan dat er geen hoger risico is op bijwerkingen bij moeder of kind bij een onderwaterbevalling. Ondanks deze evidentie blijft een systematische integratie van deze wijze van verlossing achterwege in de Vlaamse verloskamer. Er werd reeds veel onderzoek verricht naar de veiligheid van onderwaterbevallingen maar een analyse van de opinies van vroedvrouwen en gynaecologen ontbreekt nog. Het doel van deze kwalitatieve studie is om de perceptie van Vlaamse vroedvrouwen en gynaecologen betreffende hun kennis en de praktijk van onderwaterbevallingen in de Vlaamse verloskamers in kaart te brengen en te achterhalen welke barrières en facilitators zij ervaren ten aanzien van de implementatie van dit type zorg. Methode Deze studie betreft een kwantitatieve en kwalitatieve analyse. Het eerste deel van de studie bestond uit een anonieme online survey afgenomen bij Vlaamse hoofdvroedvrouwen. Na een descriptieve analyse van de resultaten fungeerde deze data vervolgens als leidraad voor diepte-interviews met gynaecologen en vroedvrouwen. Vervolgens werden vier gynaecologen en tien vroedvrouwen geïnterviewd afkomstig uit perifere en universitaire centra met zowel de mogelijkheid tot onderwaterbevallingen als het niet uitvoeren van onderwaterbevallingen. De interviews verliepen online via Zoom en werden geanalyseerd aan de hand van het QUAGOL-protocol. Resultaten Vroedvrouwen en gynaecologen ervaren verscheidene barrières bij de begeleiding en uitvoering van onderwaterbevallingen. De voornaamste barrières bij gynaecologen zijn de risico’s bij moeder en kind en de vertraagde responstijd bij complicaties. Vroedvrouwen geven aan dat het gebrek aan ervaring en bijkomstig gebrek aan zelfvertrouwen een drempel vormen. Groepsdynamiek en de opinie van collega’s uit verschillende disciplines heeft een invloed op de cultuur die leeft op een verloskamer en de mate waarin onderwater bevallen een optie is en gepromoot wordt. De cultuur van een dienst wordt mede bepaald door het type ziekenhuis, universitaire centra worden meer gelinkt aan pathologie en voeren bijgevolg minder onderwaterbevallingen uit en promoten dit minder in tegenstelling tot perifere centra. De opleiding tot arts bespreekt het thema onderwater bevallen niet, dit wordt echter niet aanzien als een hiaat. Vroedvrouwen geven wel aan dat de bacheloropleiding onvoldoende voorbereiding is op de praktijk en een herziening van het curriculum is aan de orde. Zowel gynaecologen als vroedvrouwen geven aan dat er een gebrek aan evidentie is en dat meer registratie van onderwaterbevallingen een meerwaarde kan vormen. Dit betreft registratie in de ziekenhuizen maar ook in de eerste lijn aangezien een groot deel van de onderwaterbevallingen daar plaatsvindt. Conclusie De huidige kloof tussen de perceptie dat er onvoldoende evidentie is en de reeds beschikbare literatuur is een implicatie voor verder onderzoek. De huidige praktijkvoering dient aangepast te worden naar de reeds beschikbare evidentie, het delen van deze reeds beschikbare evidentie in de vorm van bijscholingen is aan de orde. Meer controle en registratie van onderwaterbevallingen via de integratie van deze wijze van verlossing in de SPE-telling kan helpen om de huidige praktijkvoering in kaart te brengen en een mogelijks foutief beeld te verhelpen, verder kan het een indicatie vormen voor wijzigingen in de huidige praktijkvoering en opleidingen.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

BACKGROUND: Due growing elderly population, osteoporotic hip fractures in the elderly pose a significant public health issue. Caring for these geriatric patients is complex, especially with limited bed capacity in geriatric departments. Consequently, healthcare faces the challenge of finding organizational models for qualitative geriatric care in non-geriatric departments. At the traumatology department of the University Hospitals Leuven (UHL), they aim to implement geriatric-surgical co-management by means of the Geriatric Co-management program (G-COMAN). OBJECTIVE: This qualitative study aims to gain insight into the potential barriers and facilitators for effectively and sustainably implementing the G-COMAN program. DESIGN: A qualitative interview study was conducted between September 14 and October 17, 2022, at the traumatology department of UZL. METHODOLOGY: Data were obtained through semi-structured interviews and focus groups. Twenty-nine healthcare providers from various disciplines, all of whom were involved in the G-COMAN program, participated in the study. The data analysis was done using the Qualitative Analysis Guide of Leuven (QUAGOL). Then, a thematic analysis was performed using the TICD Checklist by Flottorp et al. Quotes were selected and further coded, leading to the identification of seven implementation determinants. RESULTS: By utilizing the selected determinants, the perspectives of the different healthcare providers could be organized and mapped out in a structured and holistic way. Based on this, several barriers and facilitators were identified. To begin with, the accessible and clear presentation of available guidelines had a positive influence on the implementation. Furthermore, a clear role description within the leadership team was considered necessary. Subsequently, it was stated that an open feedback culture in the team is essential. Interdisciplinary communication improved with the implementation of the G-COMAN program, which had a positive influence on multidisciplinary collaboration. A lack of motivation turned out to be a limiting factor, though seeing the positive impact of the program on the health status of elderly patients was considered an important facilitator. In addition, the limited prior knowledge of the healthcare providers of the traumatology department caused a significant gap, making the implementation of the G-COMAN program challenging. Lastly, the negative impact of the shortage of (specialized) healthcare personnel was mentioned. CONCLUSION: During the implementation of the G-COMAN program, both barriers and facilitators were observed. These provide insight into how geriatric co-management can be successfully and sustainably implemented in a surgical department. In general, it can be concluded that prior to the implementation of versatile and complex interventions, a thorough research of the context is required, and potential barriers and facilitators must be identified. Such studies are essential to put evidence-based findings into practice. PRACTICE RELEVANCE: This research can serve as a guideline for other researchers and healthcare providers who want to introduce geriatric co-management in a surgical department of a hospital. Understanding the identified barriers and facilitators, detected during the implementation of the G-COMAN program at UHL, may facilitate the implementation process of a geriatric-surgical co-management model in other healthcare facilities.

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Achtergrond: Patiënten op de wachtlijst voor orgaantransplantatie ervaren vaak lange wachttijden van maanden tot jaren. Ondanks er reeds onderzoek gedaan werd naar selfmanagement bij de post-transplantpopulatie, blijft dit bij pre-transplantpatiënten onderbelicht. Nochtans worden pre-transplantpatiënten geconfronteerd met verschillende emotionele, sociale en medische uitdagingen, wat de nood aan onderzoek benadrukt. Er is momenteel weinig bekend over effectieve interventies die self-management bij patiënten kunnen ondersteunen tijdens deze periode. Vraagstelling: Welke interventies met betrekking tot self-management support bij patiënten op de wachtlijst voor orgaantransplantatie werden er al onderzocht, en wat is de effectiviteit van deze interventies? Design: Er werd gebruik gemaakt van een systematische review. Methodologie: De zoekopdracht werd ingegeven in PubMed op 25 februari 2023. De geïdentificeerde artikels werden in twee fasen gescreend: eerst op basis van titel/abstract, vervolgens op basis van de full text. Deze screening werd onafhankelijk uitgevoerd door beide onderzoekers. De kwaliteit van de artikels werd beoordeeld via de Cochrane kwaliteitsbeoordeling. De relevante inhoud van de artikels werd samengevat in tabellen. Resultaten: Van de 2085 geïdentificeerde referenties werden 14 studies geïncludeerd in de review, waarvan 6 randomized controlled trials, 7 quasi-experimentele studies en 1 feasibility studie. De 14 interventies kunnen verdeeld worden op basis van het aantal aanwezige componenten: single-component interventies (n=6) en multicomponent interventies (n=7). Eén interventie kon niet gecategoriseerd worden door een beperkte interventiebeschrijving (n=1). De interventies werden geanalyseerd via de componenten ‘educatie’, ‘cognitieve gedragstherapie’, ‘beweging’, ‘mindfulness’, ‘coping’ en ‘monitoring’. Slechts één single-component interventie bleek volledig effectief te zijn, namelijk telefonische kwaliteit van leven therapie, gebaseerd op ‘cognitieve gedragstherapie’. Slechts één multicomponent interventie bleek volledig effectief te zijn, namelijk de coping skills groep gebaseerd op ‘cognitieve gedragstherapie’, ‘coping’ en ‘mindfulness’. Alle geïncludeerde studies kenden een matig tot hoog risico op bias vanuit de kwaliteitsbeoordeling. Conclusie: Dit is de eerste review die self-management support bij pre-transplantatie in kaart brengt. Er kan geen specifieke interventie of component sterker aangeraden worden dan andere. Componenten als cognitieve gedragstherapie, mindfulness, coping of educatie kunnen werken. Gezien de studies omtrent dit onderwerp schaars in aantal en weinig kwaliteitsvol zijn, alsook een grote verscheidenheid aan interventies en uitkomsten omvatten, is er nood aan verder wetenschappelijk onderzoek van hoge kwaliteit naar pre-transplant interventies die self-management kunnen verbeteren. Hierbij is het gebruik van een definitie voor self-management (support) noodzakelijk. Relevantie voor de praktijk: Ondanks er geen verschil aangetoond werd in effectiviteit tussen single- en multicomponent interventies, worden vanuit meerdere bronnen multicomponent interventies aangeraden. Deze interventies worden best aangepast aan de patiënt en de zorgcontext, en bij voorkeur multidisciplinair toegediend. Hierbij vervult de verpleegkundige, alsook de verpleegkundig specialist, een essentiële rol. Trefwoorden: self-management, self-management support, pre-transplantatie, orgaantransplantatie, wachtlijst,

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Inleiding: Constipatie is een veelvoorkomend probleem bij geriatrische zorgvragers, met een prevalentie van 30% tot 50%. Preventieve maatregelen zoals voldoende drinken, bewegen en vezelinname zijn de gouden standaard. Helaas is de toepasbaarheid hiervan niet altijd evident bij kwetsbare ouderen. Hierdoor zijn aangepaste richtlijnen noodzakelijk. Deze scoping review tracht een overzicht van preventieve, niet- medicamenteuze maatregelen van constipatie bij ouderen te geven, om een houvast te bieden aan zorgverleners in het werkveld. Methodologie: Een systematisch literatuuronderzoek werd uitgevoerd om preventieve behandelingsmethoden voor constipatie bij oudere patiënten te identificeren. Van februari tot maart 2023 werden de databases PubMed, CINAHL, Embase, Web of Science en Cochrane Library doorzocht. Inclusiecriteria omvatten een leeftijd van 65 jaar of ouder, preventie van constipatie als uitkomst, en artikelen in het Nederlands of Engels. Niet-beschikbare full-tekst studies en studies over specifieke medische aandoeningen, die constipatie veroorzaken, of farmacologische interventies werden geëxcludeerd. De kwaliteit van de studies werd beoordeeld met behulp van RoB2 en ROBINS-I, en gepresenteerd aan de hand van Robvis. Resultaten: Na het doorzoeken van verschillende databases werden 15.954 studies gevonden, waarvan uiteindelijk negen primaire studies en vijf reviews geïncludeerd werden in deze scoping review. Deze studies onderzochten de relatie tussen constipatie en vezelrijke voeding, hydratatie, lichaamsbeweging en abdominale massages. Discussie: De validiteit en betrouwbaarheid van de geïncludeerde studies en reviews is van een matige kwaliteit. Daarnaast werd er geen uniforme definitie van constipatie gebruikt in de geïncludeerde studies, wat de vergelijkbaarheid en betrouwbaarheid van de resultaten beïnvloedt. De resultaten uit de geïncludeerde studies en reviews zijn niet consistent en focussen zich te weinig op personen met een geriatrisch profiel. Conclusie: Er is beperkt bewijs dat aantoont dat het volgen van een vezelrijk dieet, voldoende vochtinname, regelmatige lichaamsbeweging en het toepassen van abdominale massages effectieve manieren zijn om constipatie te voorkomen bij personen met een geriatrisch profiel. Hierdoor is het noodzakelijk om vervolgonderzoek te verrichten om concrete en effectieve preventieve maatregelen te ontwikkelen die specifiek gericht zijn op deze doelgroep.